Xuân mãi còn hiện diện ở vườn ai....?
Mai vàng rực nở đắm say,
Trà Vinh ơi, niềm vui thật bất ngờ !
Bây
giờ là tháng ba, tháng của Thanh Minh! Năm nay không như mọi năm tôi
không đi tảo mộ ở Sóc Trăng, một phần vì cuối năm vừa qua phải cải táng
hai ngôi mộ bà nội và ba...Nhà thật đơn chiếc chỉ có hai cô cháu tất bật
đi tìm chỗ gửi tro cốt, rồi lại phải cân nhắc đắn đo sao cho tiện để
con cháu dễ đi thăm viếng, chọn làm sao phong thủy chỗ gởi cốt được sáng
sủa ấm cúng và nhất là giá tiền vừa phải không quá mắc !!
Mọi việc có vẻ êm xuôi, nhưng thật ra vẫn không toàn vẹn như ý, thôi
thì đành phải đợi cho đủ duyên, tôi chưa hoàn thành được ước nguyện là
đem ông bà nội và ba mẹ cùng về chung một chỗ....! Nhưng từ việc nầy,
tôi thường xuyên lui tới chùa và tôi đọc được thông báo chùa đang nhận làm
bài vị cho các hương linh gởi vào chùa để có thể nghe kinh kệ, hưởng
hương hoa nơi cửa Phật. Nhìn thấy thông báo nầy thâm tâm tôi vui mừng
như nhẹ đi gánh nặng, tôi soạn tất cả hình ảnh ông bà thân quyến hai bên nội ngoại
đã khuất, cố tìm lại ngày sinh và ngày mất để cung cấp thông tin đầy đủ
cho mỗi bài vị....tuy hơi vất vã nhưng thật là vui biết bao khi nhìn
thấy bài vị người thân của mình được an trú trong chùa !!
Sức
khỏe cũng có hạn cho nên tôi nghĩ thôi thì năm nay Thanh Minh không về
Sóc Trăng như năm rồi, một phần cũng có đám cháu nội của ông bà ngoại về
thăm và phần nữa hương linh ông bà cũng đã được rước về chùa....Hai
cô cháu bàn nhau tháng nầy đi về Trà Vinh chơi, tuy bạn Ti không còn ở
đó, nhưng phong cảnh và chùa chiền nơi nầy làm cho tôi cảm thấy tâm hồn nhẹ nhàng thanh thản !!
Xuất
hành hơn 4g sáng nhưng cho dù có đi sớm hơn thì khi đến Mỹ Tho cũng
trên dưới 6g, tháng nầy trời sáng nhanh hơn tháng trước, mọi cửa hàng
cũng như hàng quán đều mở cửa, có vẻ như ánh sáng ấm áp lan tỏa chan hòa
khắp nơi, khác với tháng trước khi đi Gò Công hơn 6g mà trời vẫn còn tối,
đường vắng hoe, mọi nhà đóng cửa im ỉm như còn ngái ngủ, cửa tiệm
hai bên đường vẫn chưa ai dọn ra....Đi
tới ngả ba Trung Lương chỗ xe hơi rẻ vào đường cao tốc thì cả hai cô
cháu rất ngạc nhiên khi thấy nhiều đoàn xe du lịch từ khắp nơi đổ về....!
Đoàn xe hướng về miền Tây, chả lẻ mùa nầy người ta đi du lịch nhiều đến
thế sao ?! Nghĩ tới hôm nay là Chủ nhật thì cứ tự giải thích như thế thôi
!....
Thích nhất là con đường tỉnh lộ dẫn vào thành phố Trà Vinh, con đường
nầy không rộng và hơi uốn lượn nhưng thật là nên thơ, cây cối
hai bên xanh mướt, nhiều nhất là chuối... Đến mùa thu hoạch, những buồng
chuối xiêm xanh tươi mập mạp trĩu nặng oằn cả cây, nhà nào cũng có
khoảng sân vườn trồng cây mát mẻ, lại thêm một ngạc nhiên thứ hai nữa là
bây giờ đã là giữa tháng ba, thế nhưng trong sân nhà trên con đường nầy
ngoài những bông hoa giấy, hoa mồng gà, hoa trang, hoa cúc dại ....thì
hầu như những cây mai trong tất cả mọi sân nhà đều nở rộ bông vàng rực
như những ngày đầu xuân, nếu không nhớ ngày tháng có lẻ tôi nghĩ mình đang về
Trà Vinh trong những ngày Tết !! Hoa cỏ xanh tươi, những cây mai nở đầy
một màu vàng rực rỡ càng làm màu sắc cây cối sinh động tô điểm thêm vẻ đẹp nên thơ cho
vườn hoa thôn dã, mùi hương hoa cỏ trong buổi sáng sớm khiến không khí trở nên trong
lành và thật là dễ chịu, không thể hiều nỗi tại sao mai nở trong tháng nầy ?! Thôi thì cứ
coi như thời tiết biến đổi làm cho hoa nở trái mùa! Và mình cứ tận hưởng ưu đãi của thiên nhiên đi!
Đến
thành phố Trà Vinh hơn 7 giờ sáng, cũng như những lần trước hai cô cháu
ghé vào quán bánh canh Bến Có ăn điểm tâm, đây là cửa tiệm đặc biệt nổi
tiếng chuyên bán về bánh canh và cháo ở Trà Vinh....Lại thêm một ngạc
nhiên nữa là hàng hàng xe du lịch lớn đậu đầy trước sân, chen chúc lắm
mới tìm được chỗ đậu cho xe gắn máy, bên trong tiệm thì đầy khách đang
chờ món ăn, khách đông đến nỗi chủ tiệm phải đặt thêm dãy bàn ở sân sau
bếp!
Tôi nói: " Hèn chi lúc nảy xe du lịch đổ lên cao tốc về miền Tây nhiều quá chừng "
Ti
cho rằng có lẻ hôm nay ngày tốt người ta đi đám cưới nhiều vì ai nấy
cũng đều mặc quần áo đẹp, nhưng tôi không đồng ý vì nếu xe đi đám cưới
thì phải đi theo xe hoa và tuy là xe bà con nhưng xe cũng phải dán chữ song
hỉ, có lẻ người ta về dịp lễ gì đó, lễ Phật cũng nên vì khi đi ngang
qua một số ngôi chùa dọc đường tôi thấy treo cờ Phật giáo và có rất đông
người lố nhố trong sân, ngay cả trên con đường tỉnh lộ cũng có nhiều
nhà treo cờ Phật giáo ! Bây giờ còn hơn ba tuần nữa mới đến ngày lễ Phật
đản không lẻ người dân Trà Vinh mừng lễ sớm như vậy ?
Ăn
sáng xong tôi nói với Ti ghé chùa Hang, tôi thích được ngồi trong sân chùa
yên tịnh trên băng đá dưới gốc cây sala như mỗi lần về đây, nhìn những
nhà sư đến giờ đi khất thực khoác áo cà sa màu cam một tay che dù cũng màu cam, một
tay cầm gà mên đi từ trong chùa qua vòm cổng để bước vào ngày mới bên
ngoài xã hội ồn ào nhộn nhịp, hình ảnh đẹp của vị sư từ trong cửa chùa thanh tịnh bước ra ngoài bắt đầu cho một ngày hành đạo có khác chi hình ảnh của một người ngoài trần tục như tôi đổ
đường hơn 100 cây số về đây để được hít thở không khí trong lành ?! Và hai cô cháu
cũng đi qua vòm cửa đó nhưng từ thế giới bên ngoài bước vào trong sân
chùa thanh tịnh tìm phút thư giãn tĩnh lặng nơi cửa Phật...Có cái gì
khác nhau không nhỉ ?! Nhưng chắc là có điểm giống nhau giữa một người
thành thị tìm đến an vui thanh thản và một người ở nơi an lạc bắt đầu
Phật sự của mình ngoài đời cho một ngày tu đạo....!
Mọi người cho biết đây là Tết Khmer và chùa là nơi tập
trung văn hóa của dân tộc Khmer, trong những ngày nầy người ta trang trí
sân nhà cổng nhà cờ Phật và năm nay tuy Tết có 3 ngày nhưng ngày chót
là ngày chủ nhật cho nên càng đông vui hơn, những ấm nước cầm trên tay
là người ta mang nước vào tắm Phật hoặc những ai có tro cốt gởi trong
chùa sẽ nhờ thầy làm phép đọc kinh sau khi tắm dội cho hủ cốt. Người ta
còn thỉnh nước tắm Phật mang về nhà để uống....Không khí lễ hội càng hào
hứng sôi nổi hơn nhờ những ban nhạc sống, người ta vừa múa vừa hát
tiếng Khmer cộng thêm tiếng reo hò của các đám trò chơi thật náo
nhiệt....!
Trong
khi tìm hiểu và trò chuyện với những người dự lễ, tôi buộc miệng nói
tuy tôi đã từng dạy ở Bạc Liêu hai năm, trong lớp có nhiều học sinh
Khmer, và ngay kế bên nhà ngoại nơi tôi ở lúc đó cũng là người Khmer,
nhưng cứ đầu tháng tư là tôi tất bật lo thi cho học sinh và quay về Sài
gòn sớm phụ việc nhà cho em gái ôn thi, tạm quên đi cái ước mơ được
tìm hiểu về phong tục tập quán của quê ngoại, nơi có ba dòng văn hóa
song song : Việt, Miên và Hoa...Tôi đã ghi danh tiểu luận của mình về đề
tài nầy sau khi chuyển qua thi cử nhân Nhân văn trước Cử nhân Việt hán
....Ước mơ càng ngày càng trôi xa, nhưng hoài bảo ấp ủ thì nhớ mãi !!
Ngoại và cậu cũng như học trò lúc đó luôn nài nỉ tôi ở lại về Sài gòn chi cho
sớm để cực sớm ?! Hãy ở lại Bạc Liêu xem Tết Miên, tháng
mười về Sóc Trăng dự lễ đua ghe ngo, ở đây ba dân tộc hòa đồng hầu như là
một, mọi người đều chung vui lễ hội như nhau....Mọi việc lúc đó tưởng
như không thực hiện được liền thì sẽ thực hiện sau nầy và sẽ trong thời
gian thật gần....Thế mà đã hơn bốn mươi năm trôi qua, bây giờ bất ngờ
tôi mới được chứng kiến cái Tết đậm đà bản sắc dân tộc Khmer nầy, thật vui và ấm lòng !! Tôi có cảm tưởng như mình
đang trở về quê ngoại...chung quanh là những người bà con thân thiết...
Khi đem bài vị của ông cố và ông bà ngoại vào chùa tôi rất vui và cảm thấy hình như có ông bà về ở gần mình hơn, dù gì sang năm tôi sẽ cố gắng về dịp Thanh Minh thăm mồ mã cho đến khi nào sức khỏe không cho phép ! Thế nhưng không hiểu sao năm nay tôi lại có ý nghĩ về Trà Vinh trong tháng Thanh Minh nầy, giữa tháng tư dương lịch trùng hợp với Tết Khmer mà tôi không biết, tôi nhớ lại lúc ngoại còn sống mỗi lần về Sóc Trăng thăm, ngoại thường ứa nước mắt nói với tôi nếu sau nầy ngoại mất thì đừng về Sóc Trăng nữa...!
Khi đem bài vị của ông cố và ông bà ngoại vào chùa tôi rất vui và cảm thấy hình như có ông bà về ở gần mình hơn, dù gì sang năm tôi sẽ cố gắng về dịp Thanh Minh thăm mồ mã cho đến khi nào sức khỏe không cho phép ! Thế nhưng không hiểu sao năm nay tôi lại có ý nghĩ về Trà Vinh trong tháng Thanh Minh nầy, giữa tháng tư dương lịch trùng hợp với Tết Khmer mà tôi không biết, tôi nhớ lại lúc ngoại còn sống mỗi lần về Sóc Trăng thăm, ngoại thường ứa nước mắt nói với tôi nếu sau nầy ngoại mất thì đừng về Sóc Trăng nữa...!
Có
một điều gì thật trùng hợp, đứng trong sân chùa nhìn người ta vui Tết
tôi cảm thấy như mình được trở về quá khứ lúc còn ngoại và cậu, hay là niềm an ủi của hương linh ngoại và cậu dành cho tôi sau khi tôi làm xong
bài vị vì ngày đi về Trà Vinh là do Ti chọn chứ không phải là tôi,...hẳn
là ngoại và cậu vui khi được thờ trong chùa bên tất cả những người
thân?!
Tôi nói việc nầy với Ti thì nó nhắc thêm lúc nảy ngoài chợ cô bán trái
cây có nói mùng mười tháng năm tới đây mình về ra biển Trà Vinh xem lễ hội
Nghinh Ông....Tháng mười thì ao Bà Om cũng có đua ghe...
Nếu
một mai các ngôi mộ ở Sóc Trăng bốc hết thì chẳng có lý do gì để hai cô cháu quay
về dịp Thanh Minh, vì không còn một ai thân quen ở đó nữa và sức khỏe
không biết có như xưa? Những người Khmer ở chung quanh mộ nơi đó lại
không hiền hòa dễ thương và hiếu khách như người Khmer ở Trà Vinh, họ
xin và vòi tiền, thậm chí còn nằm vạ lăn ra mộ !
Thanh Minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sữa bộ hành chơi xuân...
Dù
sao đi nữa tôi cũng đã có được những hình ảnh đẹp mà tôi đã thiếu sót
trong quá khứ, một niềm vui bất ngờ mà đáng lẻ tôi phải cảm nhận được
trong những ngày sống gần ngoại, cậu và những học trò thân thương của
tôi từ Bạc Liêu xa xưa. Bây giờ tôi mới hiểu "đất với người là một", hoa mai
trong tháng ba vẫn nở rộ tô điểm cho cái Tết Khmer thêm sắc xuân
khiến lễ hội càng trọn vẹn, nơi đây tôi đã bắt gặp một niềm vui thật bất ngờ,
tôi cảm thấy mình không còn áy náy khi không về Sóc Trăng trong tiết Thanh
Minh nầy và đâu đó ở trên cao có lẻ ngoại và cậu đang nhìn tôi mỉm cười
Trà Vinh 16/4/2017