NTV 12 - Trà Vinh Đến hẹn ....lại về !!

Bài viết nầy kính tặng hương linh Cô Khưu Sĩ Huệ vì đây là quê hương của Cô

Thương tặng tất cả các bạn bè xa gần GL và SP

Cám ơn PL, TG, AM và TV đã luôn khuyến khích KC viết dù viết không hay lắm!! NM

Nhớ mùa ô môi (xem)

Quê hương

Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới:

Nước bao vây cách biển nửa ngày sông.

Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng,

Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá:

Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã

Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang.

Cánh buồm trương, to như mảnh hồn làng

Rướn thân trắng bao la thâu góp gió...

Ngày hôm sau, ồn ào trên bến đỗ

Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.

"Nhờ ơn trời, biển lặng cá đầy ghe".

Những con cá tươi ngon thân bạc trắng,

Dân chài lưới, làn da ngăm rám nắng,

Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;

Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm

Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.

Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ

Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi,

Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi,

Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!

Tế Hanh 
Hương sắc đồng quê

Không phải quê hương tôi,

Mà sao yêu thương lạ...?

Hoa Ô môi dẫu héo,

Nhưng sắc vẫn mặn mà !

Thân thương con đường quê,

Bao sắc màu hoa thắm.

Hoàng hôn chiều tím thẩm

 Chuông chùa vọng xa xăm !!

NM 

Quê Hương (xem)

Trà Vinh Đến hẹn ....lại về !! 

             Hơn sáu tuần lễ chờ đợi không phải là quá nhanh, nhưng nỗi  trông chờ đến ngày về lại Trà Vinh để xem lễ hội cúng biển thì thật là háo hức và sốt ruột ! Đây không chỉ là sự mong đợi tham dự lễ cúng biển của ngư dân Trà Vinh mà còn là nỗi nhớ những mùa lễ hội xa xưa vì lúc còn ở Bạc Liêu và Sóc Trăng tôi chưa hề được một lần nào  tham dự, vì thế tôi càng quyết tâm phải xem cho bằng được lễ hội nầy..
         Chúng tôi xuất hành từ hơn ba giờ sáng, đi từ Saigon về đến Trà Vinh bằng xe gắn máy cũng phải mất hơn 4 tiếng ! Mùng 10/5 âm lịch là đã giữa mùa hè, thế nhưng không khí mát lạnh và mù sương vẫn còn, nhất là khi xe chạy trên cầu Cổ Chiên.... Cầu dài và cao khiến tầm nhìn xa và rộng hơn, sương mù quẩn quanh những chiếc ghe hãy còn đang ngái ngủ...!Màn sương len lỏi trong rặng dừa nước hay bao phủ trên những ngọn cây cao một lớp mỏng khiến cho cảnh vật như chìm đắm trong cõi mây mờ!.  

          Ti chạy xe thong thả để thỏa sức ngắm cảnh buổi sáng tinh sương và cũng để cho tôi có thể tìm lại chút hình ảnh sương mù ngày cũ: sương là đà trên ngọn lúa, sương trãi dài trên cỏ dại và che phủ đám lục bình trong ao hồ dọc hai bên đường quốc lộ. Thế nhưng sương mù nơi đây lại khác xưa...! Tuy nhiên nó cũng có vẻ nên thơ của riêng mình... Giữa trời đất bao la, bầu không khí trong lành vắng lặng, từ trên cao nhìn xuống sương mù nào khác chi mây khói mong manh ?!

Từ quốc lộ đi vào, mặt trời chưa lên cao vẫn còn ẩn sau những tàng cây lớn, không khí có vẻ trong lành hơn, nơi đây có nhiều cây và con đường nhỏ dẫn vào những khu vườn nhà, cảm giác lâng lâng mơ hồ và thật xúc động ! Con đường tỉnh lộ nên thơ tĩnh lặng mang vẻ tinh khôi cho một ngày mới khiến những lò gạch nung trông kỳ bí mà gần gũi, tôi yêu con đường quê nầy vì mỗi lần về là một lần được ngắm nhìn một nét đẹp khác nhau. Từ đàng xa tôi đã nhìn thấy bên phải dốc cây cầu nhỏ một hàng cây ô môi đang trổ hoa, màu hồng tươi rực rỡ như đón chào!! Phải chăng đây là sự bất ngờ của Trà Vinh một lần nữa mang lại cho chúng tôi !?

         Cả tôi và Ti rất ngạc nhiên và hào hứng, chúng tôi đã dừng lại trên cầu để có thể nhìn ngắm hoa ô môi thật gần, vì từ trước cho đến nay tôi chỉ được thấy hoa qua ảnh mà thôi, hơn nữa khi đến gần vẻ rực rỡ tươi thắm của hoa, màu xanh tươi mát của lá được điểm tô thêm bởi đàn ong bướm bay quấn quýt theo những đóa hoa xinh tươi hé nở để hút nhụy làm cho cảnh quan sinh động và vui tươi hơn. Ti say mê chồm thật gần để chụp cận ảnh hoa ô môi, tôi cứ phải luôn miệng nhắc cháu vì sợ quấy rối đàn ong kia nó sẽ quay lại tấn công người vô tình chọc giận nó....!

        Dưới dạ cầu là con đường nhỏ dẫn vào sân vườn nhà ai giờ hãy còn tinh mơ vắng lặng,hai bên đường ngoài loại cây chủ yếu là chuối còn xen lẫn thật nhiều loại hoa trái khác nhau cho nên mỗi lần về Trà Vinh là mỗi lần khám phá ra mỗi vẻ đẹp thiên nhiên mới lạ !

        Vô đến thành phố rồi chúng tôi ghé vào ăn sáng tại Bến Có, Ti muốn đi nơi khác nhưng tôi lại đề nghị ghé nơi đây, cũng như lần về trước, ngoài sân đầy xe du lịch từ khắp nơi đổ về có điều khg tấp nập mà lần lượt kẻ đi, người đến.... Tôi nghĩ hay là mình tới trễ người ta đã ra biển dự lễ hết rồi, hai cô cháu vội vã ăn cho nhanh để ra biển cho kịp ! Lần ghé nầy chủ yếu mua bánh tét Trà Cuôn, một đặc sản của Trà Vinh , ngoài bánh tét còn bánh dừa, bánh ú mặn cũng khá đặc sắc. Sau khi mua một số bánh làm quà chúng tôi vội vã lên đường mong sao cho kịp xem lễ hội ngoài biển...

          Cuối cùng cổng chào của biển Ba Động đã hiện ra trước mắt, nhưng sao cảnh trí vẫn yên tịnh bình thường không có sự náo nhiệt của lễ hội, hỏi ra mới biết hôm nay là ngày đầu tiên cho nên lễ cúng tế được tổ chức tại đình gần chợ Mỹ Long

         Đến đây đành ở lại đây vậy ! Đi dạo vòng quanh bờ biển, một ngạc nhiên khác là sự hiện diện của cột mốc "Đảo Trường Sa" ngạo nghễ, dù đây là biển Ba Động của Trà Vinh, nhưng để thể hiện chủ quyền về biển đảo và cũng là lời nhắc nhở cho mọi người quyết tâm bảo vệ bờ biển Việt Nam cho nên người ta đã dựng lên cột mốc nầy.... Không hiểu sao tôi lại cảm thấy một chút gì đó ngậm ngùi ...!?

         Chúng tôi đi dọc suốt bờ biển nhìn ngắm những ngôi nhà hàng bằng lá vừa là chỗ nghỉ ngơi và ăn uống nằm giữa hàng dương trên đồi cát, bãi biển đông vui và có nhiều người tắm, đa số du khách là gia đình và là người miền Tây vì vậy người ta dễ hòa đồng, gần gũi với nhau..Lúc Ti lấy xe, hỏi thăm đường đi về Mỹ Long mới biết cô chủ giữ xe ở đây tuy là dân Trà Vinh mà cũng không rõ lễ hội tổ chức như thế nào, thôi đành vừa đi vừa hỏi kết hợp với google chỉ đường...

        Trời bắt đầu mưa lâm râm, nhưng Ti vẫn tranh thủ chụp thêm vài tấm hình ven biển, google lại hướng dẫn thêm một địa điểm du lịch mới "Trúc Lâm Thiền viện Trà Vinh" !! Quên đường hãy còn xa, bỏ qua mối quan tâm cơn mưa sắp đến hai cô cháu quyết định ghé nơi đây vì hơi tò mò, thật ra ở đất Trà Vinh nầy chùa Miên rất nhiều, những chùa của người Việt đa phần nhỏ và kiến trúc khiêm tốn,cái tên Trúc Lâm Thiền Viện Trà Vinh làm gợi nhớ dến Trúc Lâm Thiền Viện Đà Lạt, hẳn là đẹp và rộng lớn lắm đây !!

        Chùa vẫn còn trong giai đoạn hoàn chỉnh các công trình phụ, nhưng khá quy mô và rộng lớn, chùa tọa lạc trong khu rừng dương yên tĩnh, chúng tôi có thể nghe được tiếng sóng biển rì rào của rừng dương trước mặt..., cát chung quanh trắng tinh như cát biển miền Đông.... Nhưng phải từ giã nơi đây, không thể chần chừ hơn nữa vì mưa sắp đến và phải tìm cho ra Mỹ Long !!

        Dần dần thì Mỹ Long cũng gần đến chỉ còn chừng 3kms thôi, dù nôn nóng nhưng chúng tôi không thể không dừng lại chụp vội vài tấm ảnh khi bắt gặp một đoàn người khiêng kiệu rước tượng Phật trên đường, mọi người đi thật nhanh nhưng nét mặt ai nấy cũng vui cười, quá vội vàng Ti chỉ chụp hình mà không chạy theo để hỏi đây là đám rước gì, thật là tiếc !!

        Cuối cùng thì cũng đến được Mỹ Long ! Con đường dẫn vào đình thật náo nhiệt đầy hàng quán dành cho lễ hội, như quần áo, đồ chơi trẻ em, quán ăn, các trò chơi nhân gian..., trời đã bắt đầu mưa nên tối sầm và người ta hối hả lo che chắn cho khỏi ướt. Nhìn các cửa hàng đông đúc hai bên đường dẫn vào nơi cúng tế chúng tôi cũng có thể đoán ra buổi lễ sẽ long trọng và đông vui như thế nào, nhất là sự hớn hở của người dân trong sân đình, họ vui vẻ mời chào chúng tôi hãy ở lại 3 ngày, những du khách tham dự lễ cúng biển đa phần xuống từ sáng hôm nay vui chơi tới khi nào lễ tất mới quay về, theo hướng dẫn của người dân ở  đó Ti đến chụp ảnh chương trình của lễ hội và chiếc ghe cúng sẽ mang ra biển làm lễ rồi thả thuyền đi

        Vào bên trong đình mới biết đây là nơi cúng mở hội đầu tiên, ngày hôm sau sẽ có ca hát và đãi ăn suốt từ sáng đến khuya cho tất cả các khách thập phương đến dự, và ngày cuối cùng mọi người sẽ rước thuyền lễ ra biển thả cùng với thuyền của ngư dân đồng loạt ra khơi...! Vì không biết rõ cho nên chúng tôi đành tạm từ giã Mỹ Long, hẹn mùa cúng biển khác sẽ đến dự mà trong lòng không khỏi luyến tiếc !

         Mưa đổ ập xuống thật lớn, những giọt mưa nặng hạt lại gặp gió thổi ngược chiều cho dù có đội nón nhưng vẫn bị nước mưa tạt vào mặt thật đau rát và làm đôi mắt cay xè ! Ti chu đáo có mang theo bộ đồ đi mưa cho tôi, hai cô cháu ghé lại một ngôi chùa bên đường để vừa đụt mưa vừa mặc quần áo chờ bớt gió dông mới đi tiếp nhờ vậy chúng tôi mới có thời gian nhìn kỹ ngôi chùa nầy. Chùa thật lớn và đẹp....đặc điểm của ngôi chùa Miên nầy là phía ngoài hàng rào bên ngoài chùa có một hàng tượng của các vị sư khoác áo vàng đi nối nhau sau lưng Đức Phật, hàng tượng nầy kéo dài cho đến trước cổng chùa, vì còn dư âm của lễ Phật đản cộng với sự tôn sùng của người dân cho nên trước mặt Đức Phật và người hầu hãy còn hoa trái xanh tươi !! Không thể nào bỏ qua Ti chụp lại cảnh quang trước mắt....

        Nhìn sang sân vườn của căn nhà kế bên chùa, tôi lại phát hiện ra một điều rất dễ thương, đó là cây me hãy còn nhỏ chỉ cao hơn đầu người một chút và lá me toàn một màu xanh non mơn mởn....Xen vào đám lá me tươi là những chùm hoa me với màu vàng dung dị, dưới cơn mưa chiều hoa có nét đẹp thôn dã hiền hòa đáng yêu....Mấy chục năm từ thuở ấu thơ cho đến khi trưởng thành, ăn trái me, đi dạo dưới tàng lá me...., nhưng chưa bao giờ tôi được thấy hoa me ! Một ngạc nhiên thứ hai của Trà Vinh dành cho chúng tôi !

        Ti vẫn chưa tin đó là cây me vì trông nó nhỏ xíu, tôi hái một nắm lá đưa cho cháu nhai thử, vị chua của lá me có mùi vị không khác chi trái me....Ký ức lại hiện về, nội thường nấu canh chua với trái me xanh, thình thoảng nội lại nấu bằng lá me non, mùi thơm của lá me hòa quyện với mùi cá lóc và thơm làm tô canh chua có một vị ngọt thanh đằm thắm, Ti trèo lên bờ tường để chụp hoa me thật gần, quả là một chuyến đi đầy thú vị dù rằng hai cô cháu vẫn chưa được chứng kiến lễ hội cúng biển tại Trà Vinh như thế nào

        Tôi chợt nhớ bài hát về quê hương " Quê hương là chùm khế ngọt...." Nhưng với tôi, quê hương là cây cỏ xanh tươi, quê hương là màu hồng thắm của hoa ô môi e ấp trong nắng sáng, quê hương là nắm lá me chua, là màu hoa me dung dị đong đưa theo gió trong cơn mưa chiều trước sân vườn nhà ai...!! 

        Cơn mưa đã dứt phải tạm biệt thôi, chúng tôi  trở về thành phố Trà Vinh, rồi lại ra tỉnh lộ....Buổi chiều sau cơn mưa những cánh hoa ô môi dễ thương kia dường như khép lại, xe chạy qua.... và xa dần hàng hoa đỏ thắm, có một cái gì yêu thương và lưu luyến dù biết rằng nơi đây không phải là quê nhà của mình !!
NM - Phan thị Ngọc Diệp 

 

NTV 11 -Trà Vinh ơi, niềm vui thật bất ngờ !

Để ghi nhớ một kỷ niệm đẹp và vui trong tiết Thanh Minh 2017 nầy

Thương Về Trà Vinh

Điệu Lâm Thôn Trà Vinh

Niềm vui bất ngờ

 Tôi bắt gặp niềm vui vừa chợt đến,

    Xuân mãi còn hiện diện ở vườn ai....?

    Mai vàng rực nở đắm say,

    Như mừng "chịu tuổi" trong ngày Tết vui...! 

NM

  Trà Vinh ơi, niềm vui thật bất ngờ !

          Bây giờ là tháng ba, tháng của Thanh Minh! Năm nay không như mọi năm tôi không đi tảo mộ ở Sóc Trăng, một phần vì cuối năm vừa qua phải cải táng hai ngôi mộ bà nội và ba...Nhà thật đơn chiếc chỉ có hai cô cháu tất bật đi tìm chỗ gửi tro cốt, rồi lại phải cân nhắc đắn đo sao cho tiện để con cháu dễ đi thăm viếng, chọn làm sao phong thủy chỗ gởi cốt được sáng sủa ấm cúng và nhất là giá tiền vừa phải không quá mắc !!

          Mọi việc có vẻ êm xuôi, nhưng thật ra vẫn không toàn vẹn như ý, thôi thì đành phải đợi cho đủ duyên, tôi chưa hoàn thành được ước nguyện là đem ông bà nội và ba mẹ cùng về chung một chỗ....! Nhưng từ việc nầy, tôi thường xuyên lui tới chùa và tôi đọc được thông báo chùa đang nhận làm bài vị cho các hương linh gởi vào chùa để có thể nghe kinh kệ, hưởng hương hoa nơi cửa Phật. Nhìn thấy thông báo nầy thâm tâm tôi vui mừng như nhẹ đi gánh nặng, tôi soạn tất cả hình ảnh ông bà thân quyến hai bên nội ngoại đã khuất, cố tìm lại ngày sinh và ngày mất để cung cấp thông tin đầy đủ cho mỗi bài vị....tuy hơi vất vã nhưng thật là vui biết bao khi nhìn thấy bài vị người thân của mình được an trú trong chùa !!

          Sức khỏe cũng có hạn cho nên tôi nghĩ thôi thì năm nay Thanh Minh không về Sóc Trăng như năm rồi, một phần cũng có đám cháu nội của ông bà ngoại về thăm và phần nữa hương linh ông bà cũng đã được rước về chùa....Hai cô cháu bàn nhau tháng nầy đi về Trà Vinh chơi, tuy bạn Ti không còn ở đó, nhưng phong cảnh và chùa chiền nơi nầy làm cho tôi cảm thấy tâm hồn nhẹ nhàng thanh thản !!

           Xuất hành hơn 4g sáng nhưng cho dù có đi sớm hơn thì khi đến Mỹ Tho cũng trên dưới 6g, tháng nầy trời sáng nhanh hơn tháng trước, mọi cửa hàng cũng như hàng quán đều mở cửa, có vẻ như ánh sáng ấm áp lan tỏa chan hòa khắp nơi, khác với tháng trước khi đi Gò Công hơn 6g mà trời vẫn còn tối, đường vắng hoe, mọi nhà đóng cửa im ỉm như còn ngái ngủ, cửa tiệm hai bên đường vẫn chưa ai dọn ra....Đi tới ngả ba Trung Lương chỗ xe hơi rẻ vào đường cao tốc thì cả hai cô cháu rất ngạc nhiên khi thấy nhiều đoàn xe du lịch từ khắp nơi đổ về....! Đoàn xe hướng về miền Tây, chả lẻ mùa nầy người ta đi du lịch nhiều đến thế sao ?! Nghĩ tới hôm nay là Chủ nhật thì cứ tự  giải thích như thế thôi !....

          Thích nhất là con đường tỉnh lộ dẫn vào thành phố Trà Vinh, con đường nầy không rộng và hơi uốn lượn nhưng thật là nên thơ, cây cối hai bên xanh mướt, nhiều nhất là chuối... Đến mùa thu hoạch, những buồng chuối xiêm xanh tươi mập mạp trĩu nặng oằn cả cây, nhà nào cũng có khoảng sân vườn trồng cây mát mẻ, lại thêm một ngạc nhiên thứ hai nữa là bây giờ đã là giữa tháng ba, thế nhưng trong sân nhà trên con đường nầy ngoài những bông hoa giấy, hoa mồng gà, hoa trang, hoa cúc dại ....thì hầu như những cây mai trong tất cả mọi sân nhà đều nở rộ bông vàng rực như những ngày đầu xuân, nếu không nhớ ngày tháng có lẻ tôi nghĩ mình đang về Trà Vinh trong những ngày Tết !! Hoa cỏ xanh tươi, những cây mai nở đầy một màu vàng rực rỡ càng làm màu sắc cây cối sinh động tô điểm thêm vẻ đẹp nên thơ cho vườn hoa thôn dã, mùi hương hoa cỏ trong buổi sáng sớm khiến không khí trở nên trong lành và thật là dễ chịu, không thể hiều nỗi tại sao mai nở trong tháng nầy ?! Thôi thì cứ coi như thời tiết biến đổi làm cho hoa nở trái mùa! Và mình cứ tận hưởng ưu đãi của thiên nhiên đi!

        Đến thành phố Trà Vinh hơn 7 giờ sáng, cũng như những lần trước hai cô cháu ghé vào quán bánh canh Bến Có ăn điểm tâm, đây là cửa tiệm đặc biệt nổi tiếng chuyên bán về bánh canh và cháo ở Trà Vinh....Lại thêm một ngạc nhiên nữa là hàng hàng xe du lịch lớn đậu đầy trước sân, chen chúc lắm mới tìm được chỗ đậu cho xe gắn máy, bên trong tiệm thì đầy khách đang chờ món ăn, khách đông đến nỗi chủ tiệm phải đặt thêm dãy bàn ở sân sau bếp!

Tôi nói: " Hèn chi lúc nảy xe du lịch đổ lên cao tốc về miền Tây nhiều quá chừng "

Ti cho rằng có lẻ hôm nay ngày tốt người ta đi đám cưới nhiều vì ai nấy cũng đều mặc quần áo đẹp, nhưng tôi không đồng ý vì nếu xe đi đám cưới thì phải đi theo xe hoa và tuy là xe bà con nhưng xe cũng phải dán chữ song hỉ, có lẻ người ta về dịp lễ gì đó, lễ Phật cũng nên vì khi đi ngang qua một số ngôi chùa dọc đường tôi thấy treo cờ Phật giáo và có rất đông người lố nhố trong sân, ngay cả trên con đường tỉnh lộ cũng có nhiều nhà treo cờ Phật giáo ! Bây giờ còn hơn ba tuần nữa mới đến ngày lễ Phật đản không lẻ người dân Trà Vinh mừng lễ sớm như vậy ?

           Ăn sáng xong tôi nói với Ti ghé chùa Hang, tôi thích được ngồi trong sân chùa yên tịnh trên băng đá dưới gốc cây sala như mỗi lần về đây, nhìn những nhà sư đến giờ đi khất thực khoác áo cà sa màu cam một tay che dù cũng màu cam, một tay cầm gà mên đi từ trong chùa qua vòm cổng để bước vào ngày mới bên ngoài xã hội ồn ào nhộn nhịp, hình ảnh đẹp của vị sư từ trong cửa chùa thanh tịnh bước ra ngoài bắt đầu cho một ngày hành đạo có khác chi hình ảnh của một người ngoài trần tục như tôi  đổ đường hơn 100 cây số về đây để được hít thở không khí trong lành ?! Và  hai cô cháu cũng đi qua vòm cửa đó nhưng từ thế giới bên ngoài bước vào trong sân chùa thanh tịnh tìm phút thư giãn tĩnh lặng nơi cửa Phật...Có cái gì khác nhau không nhỉ ?! Nhưng chắc là có điểm giống nhau giữa một người thành thị tìm đến an vui thanh thản và một người ở nơi an lạc bắt đầu Phật sự của mình ngoài đời cho một ngày tu đạo....!          

 

          Sau khi dạo chợ và đi mua vài món ưa thích, tôi đề nghị quay lại các chùa mình vừa đi ngang qua để tìm hiểu xem hôm nay chùa có lễ hội gì, bây giờ trong sân chùa bắt đầu đông hơn, và không khí thật là nhộn nhịp của mùa lễ hội, mọi người đều mặc quần áo mới, ngoài sân các vị sư ra chào đón khách, hai bên tặng quà lẫn nhau, các cháu bé cũng có quà, hàng quán nhộn nhịp xen với các trò chơi dân gian như thảy vòng, đập niêu....Tôi tò mò hỏi một cô đang khóa xe thì mới biết đây là Tết "Chịu tuổi" của người Khmer...!! Sân chùa kế cận ao Bà Om càng náo nhiệt hơn, trong khi chờ Ti vào chụp hình tôi có dịp quan sát từng nhóm 4, 5 người đa phần là phụ nữ kéo nhau đi, người nào cũng một tay xách ấm nước, một tay mang hoa quả vui vẻ trò chuyện..    

          Mọi người cho biết đây là Tết Khmer và chùa là nơi tập trung văn hóa của dân tộc Khmer, trong những ngày nầy người ta trang trí sân nhà cổng nhà cờ Phật và năm nay tuy Tết có 3 ngày nhưng ngày chót là ngày chủ nhật cho nên càng đông vui hơn, những ấm nước cầm trên tay là người ta mang nước vào tắm Phật hoặc những ai có tro cốt gởi trong chùa sẽ nhờ thầy làm phép đọc kinh sau khi tắm dội cho hủ cốt. Người ta còn thỉnh nước tắm Phật mang về nhà để uống....Không khí lễ hội càng hào hứng sôi nổi hơn nhờ những ban nhạc sống, người ta vừa múa vừa hát tiếng Khmer cộng thêm tiếng reo hò của các đám trò chơi thật náo nhiệt....!

  

           Trong khi tìm hiểu và trò chuyện với những người dự lễ, tôi buộc miệng nói tuy tôi đã từng dạy ở Bạc Liêu hai năm, trong lớp có nhiều học sinh Khmer, và ngay kế bên nhà ngoại nơi tôi ở lúc đó cũng là người Khmer, nhưng cứ đầu tháng tư là tôi tất bật lo thi cho học sinh và quay về Sài gòn sớm phụ việc nhà cho em gái ôn thi, tạm quên đi cái ước mơ được tìm hiểu về phong tục tập quán của quê ngoại, nơi có ba dòng văn hóa song song : Việt, Miên và Hoa...Tôi đã ghi danh tiểu luận của mình về đề tài nầy sau khi chuyển qua thi cử nhân Nhân văn trước Cử nhân Việt hán ....Ước mơ càng ngày càng trôi xa, nhưng hoài bảo ấp ủ thì nhớ mãi !! Ngoại và cậu cũng như học trò lúc đó luôn nài nỉ tôi ở lại về Sài gòn chi cho sớm để cực sớm ?! Hãy ở lại Bạc Liêu xem Tết Miên, tháng mười về Sóc Trăng dự lễ đua ghe ngo, ở đây ba dân tộc hòa đồng hầu như là một, mọi người đều chung vui lễ hội như nhau....Mọi việc lúc đó tưởng như không thực hiện được liền thì sẽ thực hiện sau nầy và sẽ trong thời gian thật gần....Thế mà đã hơn bốn mươi năm trôi qua, bây giờ bất ngờ tôi mới được chứng kiến cái Tết đậm đà bản sắc dân tộc Khmer nầy, thật vui và ấm lòng !! Tôi có cảm tưởng như mình đang trở về quê ngoại...chung quanh là những người bà con thân thiết... 
         Khi đem bài vị của ông cố và ông bà ngoại vào chùa tôi rất vui và cảm thấy hình như có ông bà về ở gần mình hơn, dù gì sang năm tôi sẽ cố gắng về dịp Thanh Minh thăm mồ mã cho đến khi nào sức khỏe không cho phép ! Thế nhưng không hiểu sao năm nay tôi lại có ý nghĩ về Trà Vinh trong tháng Thanh Minh nầy, giữa tháng tư dương lịch trùng hợp với Tết Khmer mà tôi không biết, tôi nhớ lại lúc ngoại còn sống mỗi lần về Sóc Trăng thăm, ngoại thường ứa nước mắt nói với tôi nếu sau nầy ngoại mất thì đừng về Sóc Trăng nữa...!

           Có một điều gì thật trùng hợp, đứng trong sân chùa nhìn người ta vui Tết tôi cảm thấy  như mình được trở về quá khứ lúc còn ngoại và cậu, hay là niềm an ủi của hương linh ngoại và cậu dành cho tôi sau khi tôi làm xong bài vị vì ngày đi về Trà Vinh là do Ti chọn chứ không phải là tôi,...hẳn là ngoại và cậu vui khi được thờ trong chùa bên tất cả những người thân?! Tôi nói việc nầy với Ti thì nó nhắc thêm lúc nảy ngoài chợ cô bán trái cây có nói mùng mười tháng năm tới đây mình về ra biển Trà Vinh xem lễ hội Nghinh Ông....Tháng mười thì ao Bà Om cũng có đua ghe...

           Nếu một mai các ngôi mộ ở Sóc Trăng bốc hết thì chẳng có lý do gì để hai cô cháu quay về dịp Thanh Minh, vì không còn một ai thân quen ở đó nữa và sức khỏe không biết có như xưa? Những người Khmer ở chung quanh mộ  nơi đó lại không hiền hòa dễ thương và hiếu khách như người Khmer ở Trà Vinh, họ xin và vòi tiền, thậm chí còn nằm vạ lăn ra mộ !

           Ngồi trên thảm cỏ xanh mướt dưới bóng cây cao của ao bà Om, nhìn nam thanh nữ tú dạo chơi bách bộ hoặc chở nhau bằng xe gắn máy chạy vòng vòng hay ngồi uống nước nghe nhạc văng vẳng tử những chiếc xe bán hàng rong, tôi lại ngộ ra một điều thật thú vị tại sao trong truyện Kiều lúc hai chị em Thúy Kiều và Thúy Vân gặp Kim Trọng lại  trong dịp lễ hội Đạp Thanh của tiết tháng ba ? Có khi nào thi hào Nguyễn Du đã bắt gặp ở nơi đó phong cảnh tiết Thanh Minh đẹp như mùa Xuân "Tết chịu tuổi" của người Khmer ở đất Trà Vinh chăng ?

Thanh Minh trong tiết tháng ba,

Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh.

Gần xa nô nức yến anh,

Chị em sắm sữa bộ hành chơi xuân...

           Dù sao đi nữa tôi cũng đã có được những hình ảnh đẹp mà tôi đã thiếu sót trong quá khứ, một niềm vui bất ngờ mà đáng lẻ tôi phải cảm nhận được trong những ngày sống gần ngoại, cậu và những học trò thân thương của tôi từ Bạc Liêu xa xưa. Bây giờ tôi mới hiểu "đất với người là một", hoa mai trong tháng ba vẫn nở rộ tô điểm cho cái Tết Khmer thêm sắc xuân khiến lễ hội càng  trọn vẹn, nơi đây tôi đã bắt gặp một niềm vui thật bất ngờ, tôi cảm thấy mình không còn áy náy khi không về Sóc Trăng trong tiết Thanh Minh nầy và đâu đó ở trên cao có lẻ ngoại và cậu đang nhìn tôi mỉm cười

Trà Vinh 16/4/2017

NM - Phan thị Ngọc Diệp