NTV 5 - Dáng xưa...!

            Mùa Vu Lan năm nay 2016 chợt nhớ về Tân Định "quê nội" với lòng nuối tiếc và hoài niệm những tháng ngày hạnh phúc đã xa không bao giờ quay trở lại, cũng xin được tưởng nhớ những bóng dáng thân yêu xưa... 
            Kính viếng hương linh anh Mười Kiệt người anh họ hiền lành dễ mến !!
           Kính dâng hương linh Ba bản nhạc "Trở về mái nhà xưa" mà Ba luôn yêu thích......

Dĩ Vãng

Dáng Xưa

Xin Gọi Nhau Là Cố Nhân

Trở Về Mái Nhà Xưa

Em có nhớ căn nhà xưa

Tân Định ơi !

Hơn bốn mươi năm giờ trở lại,

Hồn cũ ngày xưa sầu chắc đầy ?

Lối ấy tìm đâu hình bóng nội...?!

Kỷ niệm xa rồi sao khó phai !!

Đây con đường nhỏ nhiều thương nhớ,

Tôi đã từng qua thuở ấu thơ...

Giờ có còn ai hoài đứng đợi ?

Tựa cổng trong sân nội ngóng chờ !

Tiếng cười vui vẻ sân trường đó,

Mà chừ ngơ ngẩn sao khác xưa ?

Em tôi giờ đã hai màu tóc...

Đi ngang trường cũ thấy bơ vơ ! 

  

Căn nhà kỷ niệm vẫn còn đây,

Người muôn năm cũ đã xa bay !

 Hận đời, tiếc nhớ vàng son mất....

 Một thuở Xuân nào hoa chóng phai ?!

  NM  

  

Dáng xưa ...!

          Hơn bốn mươi năm kể từ ngày nội mất, tôi chỉ quay trở lại thăm Tân Định được hai lần ! Cùng trong một thành phố mà ngỡ như là xa mù tít tắp !! Từ quận ba cho tới quận nhất, rồi xa hơn nữa từ quận Tân Phú đến vùng kỷ niệm xưa sao mà khó có thể tìm về chốn cũ dù chỉ đi ngang qua để nhìn và để nhớ mà thôi !
           Tôi đã viết và dành biết bao thiện cảm cho miền Tây quê ngoại, nhưng sâu thẳm trong tôi lúc nào tôi cũng cảm thấy một nỗi niềm riêng vương vấn, một nỗi nhớ nhung khôn nguôi cũng chỉ vì tôi chưa bao giờ nói về "quê nội" với biết bao hạnh phúc thân thương của những tháng ngày sum vầy vui vẻ !

     ***

            Lần thứ nhất tôi về Tân Định vào năm 1996, sau khi ba tôi qua đời, sự ra đi đột ngột của ba tôi làm cho tôi hụt hẩng, tôi không tin rằng tôi đã thật sự mất ba, lúc ấy Ti chỉ mới 11 tuổi, tối nào hai cô cháu cũng đi tới chùa Phật Đà để tụng kinh hồi hướng cho ba, tôi cứ tự dằn vặt về việc ba mất bất ngờ không một lời trăn trối.... Rồi tôi lại băn khoăn không biết ba tôi như thế nào sau khi chia tay với con cháu mà một đời ba yêu quý ?!
            Sư thầy trụ trì chùa Phật Đà có quen biết với ba tôi, ông cũng trạc tuổi ba, vì ở chung quận và thường đi họp chung nhóm người cao tuổi nên ông rất ân cần  trong tang lễ ba tôi, ông khuyên tôi cách tốt nhất mà tôi có thể làm được cho ba là tụng kinh cầu nguyện và phóng sanh...
          Tôi đã cùng cháu đi chùa cho đến một trăm ngày....Nhưng trong lòng vẫn nhớ ba, tôi muốn nhìn lại hình dáng ba với quê nội, tìm chút hình ảnh xưa của bà nội đứng trước sân chờ mỗi cuối tuần khi cha con tôi qua chơi, hay nội đứng ngóng trông hai em trai tan học ở trường Les Lauriers gần đó....Tôi nhớ bóng dáng nội với ba trò chuyện vui vẻ bên nhau trong sân vườn nhỏ trước nhà...
            Và tôi quyết định chở cháu về Tân Định trong buổi chiều sâm sẩm tối, thắm thoát mà đã 24 năm từ ngày nội mất và từ khi hai em trai tôi không còn học ở đây, mặc dù đã biết trước căn nhà của nội, nơi tôi được sinh ra và lớn lên sau năm 75 đã bị chiếm dụng, nhưng khi đi ngang qua tôi không khỏi ngậm ngùi và buồn tủi vì giờ nó đã hoàn toàn thay đổi. Căn nhà và khu vườn nhỏ biến mất thay vào đó là ngôi nhà mới với ba tầng tráng lệ, có lẻ người CA chiếm dụng đã sang tay cho  người chủ mới rồi !!
            Kế căn nhà của nội là nhà chị Lê con gái thứ ba của bác Ba, tiếp theo nhà của ông Tư Trí, em trai của bác Ba gái, sau đó đến biệt thự của bác Ba rồi mới tới trường Les Lauriers (trường học nầy cũng của Bác Ba), bây giờ đổi tên là Đuốc Sống....Nhà chị Lê vẫn còn nguyên vẹn nhưng đóng cửa im ỉm, nghe đâu bên ông Tư Trí cố gắng giữ lại tài sản của cháu mình nhưng không được, ngay cả bản thân nhà ông cũng không yên vì người ta cho rằng đó là tài sản của bác Ba để lại ! Mặc dù bác Ba không có ân oán hay làm ăn bất chính, tất cả tài sản không hề bị tịch thu, vợ chồng bác Ba chính thức đi Pháp trị bệnh chỉ tạm thời và căn biệt thự có hợp đồng cho Công ty Tơ Tằm thuê!! Đây là căn biệt thư đẹp nhất trên con đường Calmette (Đinh Công Tráng), với sự chăm sóc của bác tôi lúc nào cây cỏ cũng xanh tốt, hai cây bạch mai cổ và cái hồ nuôi cá ngoài sân không còn nữa, và dĩ nhiên những món đồ cổ quý giá trong nhà chắc cũng chia tay với chủ cũ từ lâu !!

       Tuy biết rõ như thế nhưng tôi không thể không ngậm ngùi khi nhìn tấm bảng của công ty ! Cái bảng to của Công ty Tơ Tằm nằm chắn ngang cổng lớn và cái bảng nhỏ hơn nằm ngay cánh cửa chính căn nhà trong buổi chiều tà sao ảm đạm lạnh lùng nhưng không kém phần ngạo nghễ thách thức ! Tôi chợt nhớ tới lời chị Lài, con gái thứ năm của bác Ba kể lại vì chị là người được vợ chồng bác tin tưởng giao cất giữ hết toàn bộ giấy tờ nhà cửa sở hữu của gia đình ....Chị tâm sự với tôi qua nước mắt rằng khi chị về VN muốn xin lại toàn bộ tài sản của ba mẹ, nhất là căn biệt thự của cha mẹ và nhà của nội, chị chỉ mới đứng ngoài đường chụp hình thì người chủ công ty đã ra nghênh ngang chào đón bằng câu trịch thượng là chị muốn gì? Muốn đòi nhà hả ?

            Chị đã ra tận Hà Nôi khiếu nại thì người ta lại bênh vực cho dân Hà Nội thuê nhà, họ ra giá phải đóng cho chính phủ 300.000USD, đồng thời tìm một căn nhà lớn bằng căn bác Ba cho thuê để dời công ty đi, và nhất là phải chịu một số tiền "đền bù" cho công ty đã có công ở giữ nhà trên mười mấy năm !! Đó là "luật của kẻ thắng cuộc" Chị chia tay với tôi thật đau buồn chị nói nếu có tiền thà mua nhà khác chứ đâu xin lại làm gì, và gần 20 năm công ty ở đó có đóng tiền cho bác Ba đâu ?! Chị cùng trạc tuổi với mẹ tôi và có một thời gian thân thiết với mẹ cho nên gặp chị tôi càng nhớ mẹ hơn và càng buồn. Lúc chị từ giã ra về chị nói có lẻ chị sẽ không quay về VN nữa, chỉ cầu xin Trời Phật che chở và cứu giúp cho đại gia đình mình  thôi....Từ đó tôi cũng không còn mơ ước được trở về ngôi nhà của nội (lúc còn sống bác Ba gái đã làm đơn gởi về Sở Nhà Đất xin lại căn nhà của nội để giao lại cho ba, căn nhà nầy là tiền của ông bà nội, nhưng vì lớn tuổi cho nên giấy tờ nhà Bác Ba giữ giùm!)....Bây giờ ba tôi không còn, tôi không can đảm đi qua ngang khu phố cũ vào buổi sáng, tôi không muốn mình sẽ bộc lộ xúc động trước Ti, trước những người xa lạ ở hai bên con đường quen thuộc ấy...

             Nước mưa hoà lẫn với nước mắt tôi trong buổi chiều tối khiến mắt tôi đau rát và hình ảnh nhạt nhoè, cửa sân nhà bác tôi còn hé mở, vẫn còn sót lại chiếc băng đá mà chiều chiều bác hay ngồi hóng mát trong sân cho cá ăn, tôi vẫn mường tượng ra bóng dáng hai vợ chồng bác lúc nào cũng bên nhau, bác Ba gái vừa là bác dâu vừa là đàn chị Gia Long thời áo tím cho nên bác rất thương tôi !! Tôi quay về nhà và nghĩ chắc cũng sẽ không trở lại Tân Định một lần nào nữa dù quận ba và quận nhất có cách nhau bao xa ?!
                                           ***

            Lúc Yến là con gái anh Hai Tường gọi điện cho hay anh Mười Kiệt (con trai út của bác Hai) vừa mới mất, tôi lại bàng hoàng, những người con lớn của bác Hai lần lượt ra đi,... Bây giờ ở Việt nam chỉ còn chị Bảy, anh Chín và anh Kiệt ! Bác Hai lớn hơn ba tôi nhiều vì thế anh Kiệt dù là con trai út nhưng vẫn lớn hơn  tôi mười tuổi và tôi là con gái đầu lòng của ba, người thứ năm nhỏ nhất nhà....Không hiểu sao thời còn trẻ lúc tôi hãy còn là sinh viên, anh Kiệt đã vào Không Quân ngành cơ khí, từ anh cho đến tôi một khoảng cách khá xa về vai vế và tuổi tác, tính ra tổng số con gái của bác Hai, bác Ba, cô Tư  có hơn 15 người, duy nhất ba tôi chỉ có hai đứa con gái, nhưng anh Kiệt lại thân gần với tôi và hay trò chuyện với tôi mỗi khi Tết về đại gia đình họp mặt ở nhà nội....Bản tính anh hiền lành ít nói và có lẻ hơi nhút nhát giống tôi, thành ra sau màn chào hỏi anh lui về phía sau và nói đùa "né" cho chắc ăn !! Hồi đó "nguời lớn" đối với chúng tôi là một cái gì thật tôn quý, ba tôi thấy anh hiền thường nói đùa với anh là anh mặc đồ lính mà sao vẫn còn vẻ thư sinh VC thấy anh làm sao sợ, có lẻ vì vậy mà tôi cũng cảm thấy thân gần với anh, tôi không có anh chị nên xem anh như anh trai của mình !

            Khi xem phim Hồng lâu mộng, chứng kiến ngày tan rã của một thế hệ gia đình huy hoàng thì tôi lại nhớ đám tang của nội !! Lúc đó nội đang sống một thời hạnh phúc vàng son sau bao sóng gió, nội chứng kiến được tất cả con cháu mình thành đạt dẫu rằng ba mẹ tôi chia tay nhau, bác Hai tục huyền từ khi con còn nhỏ, cô Tư lúc nào cũng than phiền về việc dượng Tư vì công chuyện làm ăn thường đi xa nhà cho nên có vợ bé....Nhưng tựu chung tất cả các con cháu đều có vợ chồng đề huề, nhất là vợ chồng bác Ba giàu có, con cái thừa hưởng được cả danh lẫn phận ...!

            Phòng khách rộng lớn của bác Ba là chỗ quàn quan tài của nội, ba mặt của phòng đều có cửa mở rộng thông ra ba phía hàng ba chung quanh nhà cộng thêm ngoài sân vườn rộng rải vẫn không đủ chỗ cho tất cả các con cháu quỳ lạy  mỗi lần thầy tụng kinh cúng cơm. Quần áo tang gia đình nào nhà nấy giữ thế mà khi thầy hô tụ họp thì hỗn loạn lại xảy ra, người nầy lộn áo, lộn quần người kia dù có đánh dấu ghi tên đầy đủ, thế là có màn đi tìm và đổi !! Những lúc đó đám con nít sợ khóc om sòm làm mẹ nó càng quýnh lên quay lại đánh ...Tiếng suỵt suỵt làm mọi người bỗng nhiên bật cười rồi bảo nhau dỗ con nít !! Anh Kiệt và chị em tôi lúc nào cũng lui về phía sau dù đã được căn dặn quỳ theo thứ bậc ....Chắc là những ngày đó nội có chứng kiến cũng vui và không buồn vì cảnh hỗn loạn đông đủ của con cháu và chắt !!

            Anh Mười từng bị đột quỵ hai lần và cuối cùng anh hôn mê, dạo sau nầy tôi có dịp gặp anh nhiều hơn từ hôm đám giỗ anh Tư ở Trung tâm Tịnh xá, bây giờ anh thường uống rượu và nói nhiều hơn lúc trước... Mỗi lần anh em có dịp gặp nhau anh luôn giới thiệu với mọi người tôi là em gái của anh, tôi rất vui và thông cảm vì biết anh nhớ chị Ánh là em gái út của anh đã mất từ lâu...

            Đưa tiễn anh Mười đi, bỗng dưng tôi lại nhớ da diết về Tân Định....Một tuần sau Ti chở tôi đi ngang qua "quê nội" cũ, ngày ba tôi mất tôi chở Ti lúc đó nó mới 11 tuổi ! Giờ anh Mười mất thì Ti lại chở tôi, một khoảng thời gian cách xa đúng 20 năm !! Nhà của bác Ba vẫn như cũ, màu vôi vàng như xưa, có điều Công ty....Tơ Tằm  giờ theo gió cuốn bay đi....Ngôi nhà nội có lẻ đã thay chủ lần nữa bây giờ là căn nhà lầu lớn gộp chung với căn của chị Lê, dãy nhà đối diện bên kia đường của vợ chồng chị Lựu có thay đổi nhưng vẫn còn giữ dạng cũ vì đó là những căn nhà cho thuê của bác Ba....

            Cổng sân nhà bác Ba mở toang tràn đầy nắng sáng, song tôi chỉ nhìn thấy cái trống trải vô hồn của căn nhà cổ tích xưa, hẳn là chủ mới cũng có xe hơi vì thế dãy nhà sau dành cho nhà bếp và gara vẫn còn, nắng vàng ấm mà sao dường như lạnh lẽo !?....Tôi nhận ra khoảng sân bên hông nhà mỗi lần về mấy chị em thường rủ nhau ra tìm hồ cá, chỗ đó anh Mười Kiệt cũng hay đứng......bâng khuâng không biết nói gì mà cũng không dám về vì "người lớn" hãy còn nói chuyện rôm rả trong phòng khách !!....

Quay trở về đây nhớ dáng xưa,

Một thời hạnh phúc thuở ngây thơ...

Dư âm ngày cũ đâu còn nữa ?

Chợt thấy trong tôi "một dáng thừa" !!

            "Về thôi !", tôi nói với Ti quay về vì cảm thấy mình trơ trọi, chỉ còn có tôi và bóng tôi dưới nắng, thời gian đã qua và trôi thật nhanh ! Tất cả những anh chị con của bác Hai, bác Ba và cô Tư người ở xa, người về với tổ tiên, người còn lại cũng già yếu và ngơ ngẩn....Chút tỉnh táo và thương nhớ nầy tôi xin ghi lại những hình ảnh xưa dù đã xa rồi nhưng dáng xưa chẳng bao giờ phai nhạt !! Mỗi khi buồn nhớ tôi lại nghe bản nhạc mở đầu của phim Hồng Lâu Mộng....

***

         Bây giờ, sau sự ra đi vĩnh viễn của anh Mười, nghe theo lời em cháu trong gia đình còn lại tôi chợt có suy nghĩ khác, tôi sẽ sớm quay lại nơi đây chụp hình kỷ niệm những căn nhà chốn cũ, cùng ngôi trường mang tên nghe thật cách mạng "Đuốc Sống"...! Cho dù tất cả đã khác xưa, nhưng trong tôi lúc nào nơi đây mãi mãi cũng vẫn là của gia đình tôi, là "quê nội" của tôi ! Những ngôi nhà ở đây dẫu có mang tên người chủ mới nhưng đối với tôi đó chỉ là một "trò chơi" đổi chủ thay tên ! Người ta có thể bôi xoá đi tên chủ cũ để ghi lên một cái tên mới khác, nhưng người ta không thể xoá đi tất cả hoài niệm hay nhân cách của bất cứ ai đó bằng sức mạnh của mình

Mây trời Tân Định có bao xa,

Cách mây Tân Phú mấy gang mà,

Bao nhiêu dâu biển, bao thương cảm,

Vời vợi nghìn trùng ôi xót xa!

Mấy mươi năm đã biết vàng thau,

Rũ sạch lòng ta bao nỗi sầu,

Thanh cao chắt lọc từ khô héo,

Thanh thản một trời yêu mến nhau.

Kim 
(Cám ơn Kim) 

Mây trời Tân Định chẳng đâu xa, 
Nhưng mây Tân Phú mới là nhà....?!

Trải bao dâu biển giờ mới hiểu,

Đời là huyễn mộng, giấc Nam Kha !!      

Biết sống giữa đời, giữa vàng thau,

Hãy xem như đó chỉ chiêm bao.... 

Thanh cao ô trượt đều không thật, 

Duy chỉ tấm lòng trân quý nhau !!

NM Phan thị Ngọc Diệp
( NM 2 - Gia đình tôi)

NTV 4 - Sơn "Lào"

Mong ước kỷ niệm xưa

Ngày Đó Chúng Mình

 Thương nhớ !...

Thương nhớ làm sao tuổi thơ tôi
Giờ đây kỹ niệm cũng xa rồi,  
Thơ ngây ngày cũ đâu còn nữa  
 Chỉ chút tình riêng thơ ấu thôi !!

NM 

Sơn "Lào"....

         Từ lâu tôi thường thắc mắc không biết tại sao Sơn lại có biệt danh "Sơn Lào" như vậy, cái tên này theo suốt cuộc đời Sơn từ lúc 10 tuổi cho đến tận bây giờ....!! Cho dù Sơn đã có cháu nội , cháu ngoại đầy đủ nhưng mỗi lần gặp lại hay nhắc tới Sơn là chị em tôi và Vân cô bạn hàng xóm luôn kèm theo cái nickname "Lào" sau cái tên Lý Hồng Sơn khá đẹp đẽ kia.... Nhưng thường là " Sơn Lào" cho nó gọn....

         Thắc mắc mãi sau nầy em gái tôi mới "bật mí" cho biết là chính đám em tôi thấy Sơn vừa nhỏ con, vừa lí lắc lại vừa hay diễu, tập làm người lớn từ thuở lên mười bằng cách lúc nào cũng vấn điếu thuốc lào cài phía trên tai , ở trần mặc quần xà lỏn đi chơi khắp xóm , thuốc hút này là do Sơn lén lấy của ba Sơn (ba Sơn hút thuốc vấn) ! Tôi thì ban đầu gọi Sơn là "Sơn lé" vì cặp mắt hơi mài mại "đánh nhau" của Sơn, nhưng về sau tôi phát giác ra Sơn giống mẹ từ khuôn mặt vuông vuông bành bạnh , cho đến giọng nói, và dĩ nhiên cả đôi mắt đen tròn....hơi lé của bà !! Bà lại.... dữ tiếng to vang vang cả xóm chắc có lẻ do "cai quản" bảy đứa con vừa trai vừa gái cho nên tôi phải "ghìm" lại biệt danh này và bắt chước theo các em gọi "Sơn Lào" cho....thống nhất !

           Lúc gia đình tôi dọn về đây thì tôi chưa thi vào Gia Long, ở nhà mới chừng một tuần tôi khám phá ra rằng hai chị em tôi là "hoa lạc giữa rừng gươm" vì chung quanh và kề cận nhà đều toàn là các đấng nam nhi !! Nhỏ nhất cũng hơn tôi 2 tuổi, ngay cả căn nhà trước mặt có một chị lớn hơn 5 tuổi có một anh trai và một em trai ở Bình Dương xuống trọ nhà Cậu Mợ đi học, chỉ có 3 đứa con gái lại nhỏ hơn tôi 4 tuổi trở lên.....  !! Thật là buồn....và lúc nào cũng phải "nghiêm nghị" chỉ ở trong nhà vì mỗi lần " ló" ra cửa đứng nhìn các em chơi lại nghe khi thì "suỵt suỵt", khi thì "Ê,ê nhỏ ơi....." rất chi là bực bội, cũng không dám nhìn xem tên nào dám "Ê ê nhỏ ơi" với mình.....!

           Nhà Sơn Lào cùng dãy, cách nhà tôi 3 căn trước sân có cây mận trắng rất sai trái, tàn cây de sát lan can trên lầu, không ai có thể hái trộm cây mận đó vì dưới nhà Sơn có cửa sổ rộng và thấp, nhìn thẳng ra cây mận, ngoài việc đi chợ, bếp núc xong là má Sơn "đóng đô" ngồi nhai trầu ....canh cây mận! đồng thời canh luôn mấy đứa con đang còn đi học tập trung ở trên lầu....

          Ấy vậy mà Sơn vẫn thoát được sự canh chừng chặt chẽ đó, lân la làm quen Một hôm chị em tôi chơi đánh đũa ngoài hàng ba thì Sơn tuột từ cây mận xuống lom khom vừa chạy vừa núp theo hàng rào, tới sân nhà tôi đưa ngón trỏ lên miệng suỵt suỵt ra dấu nói nhỏ rồi chỉ ngược về phía nhà nói

        _"Nói nhỏ thôi tui canh bà già vừa xuống bếp là leo cây mận xuống để chạy lại đây hỏi thăm....."ấy"! "

         Chưa kịp trả lời vì vừa buồn cười khi nhìn vẻ sợ sệt và đôi mắt...hơi lé của Sơn thì Sơn lại tằng hắng nhỏ hỏi tiếp

         _" "Ấy" mới dọn về hả ? Ở đâu vậy ? mấy chị em ?"

          Rồi tự giới thiệu luôn :

         _"Tui tên Sơn, nhà cùng dãy, trước nhà có cây mận..., mấy hôm nay thấy nhà "ấy" mới dọn về định chạy đến chơi, nhưng bà già ngồi divan hoài tuột xuống bả thấy là ăn đòn bữa nay "hên" lắm đó..."

          Chỉ nói được bao nhiêu và tôi cũng chưa kịp trả lời do vừa tức cười vừa bất ngờ thì vang vang từ nhà Sơn tiếng kiểm tra của má Sơn, thế là Sơn giật mình vừa ló đầu nhìn đám em tôi vừa nói :

        _" Em "ấy" đây hả, bữa nào rảnh tui chạỵ tới chơi tạt lon, vít hình với tụi nó....Hái mận cho "ấy" nữa, nhưng chua lắm không được ngọt "Ấy" tên gì ?." 

          Rồi lom khom núp chạy về thót lên cây mận trèo vô nhà....Những lần sau đó Sơn lân la tới chơi thường với các em trai tôi, tuy tụi nó nhỏ hơn nhưng cũng thành bạn với Sơn, tôi cũng vui vì thấy các em mình có người chơi, tuy còn nhỏ nhưng thấy Sơn "lấc cấc" chơi với con nít, mình lại là "chị hai", tôi cũng ít nói chuyện với Sơn chỉ đứng nhìn các em chơi và "rình" coi có ăn gian tụi nó hay không, lúc nầy ông Tám là ba của Sơn với ba tôi đã giao thiệp với nhau , cho nên Sơn tới nhà chơi thoải mái, nhờ Sơn giới thiệu, tôi mới biết Vân ở ngang nhà Sơn , nhỏ hơn tôi một tuổi và lớn hơn em gái kế tôi một tuổi, sau này chúng tôi thân nhau như ba chị em, có Vân chị em tôi cũng bớt "trơ trọi" giữa "rừng gươm"        Bản chất là chị hai lại vắng mẹ , cho nên tôi tự nghĩ phải "làm gương"cho các em, ai bằng tuổi gọi tên, xưng tên hoặc "tui", lớn thì gọi anh chị..... Biết Sơn bằng tuổi cho nên tôi gọi tên xưng "tui", còn Sơn cứ lí la lí lắc bắt chước em gái tôi và Vân cứ " bà Mai "...nhưng dưới mắt tôi, cung cách và bộ dạng của Sơn như con nít cho nên tôi cứ nghĩ mình người lớn hơn Sơn....Em gái tôi và Vân không kiêng dè gì cứ mày tao chi tớ dù Sơn lịch sự thường gọi tên tụi nó kèm theo chữ "bà", mãi cho tới bây giờ nhắc tới Sơn lúc nào tụi nó cũng bắt đầu bằng 3 chữ " Cái thằng đó...."Tội nghiệp Sơn cũng chỉ cười hề hề ....rồi thôi vì biết không thể nào chống lại hay thay đổi được "hai bà la sát, hai bà chằn"..đó là "biệt danh" ám chỉ em gái tôi và Vân...Dần dần nhờ Sơn cho biết, chị em tôi có thêm bạn đồng trang lứa cũng cùng dãy và cách nhà tôi 1 căn, nhà Sơn 1 căn, Ti là con trai bằng tuổi em gái tôi có cô em cũng cùng tên với tôi, đây là gia đình di cư từ Bắc vào hiền hoà lại sợ "đụng chạm" mích lòng hàng xóm cho nên rất ít giao thiệp với ai, thế nhưng ba mẹ Ti lại có cảm tình với gia đình tôi nên ba Ti làm thân với ba tôi và 2 người khá thân nhau, Ba Ti thường rủ ba tôi đi chung mỗi khi trong xóm có mời đám cưới hay đám ma . Bây giờ buổi tối Sơn không còn tuột từ cây mận xuống mà Sơn leo bám lan can trèo qua nhà Ti suỵt suỵt gọi chị em tôi ra nói chuyện chơi trong thời gian "giải lao", vì tất cả bọn tôi đều ở trên lầu học bài và ngủ cũng ở đó....   

  Khi tôi thi đậu vào Gia Long thì Sơn đậu vào Nguyễn Trường Tộ, lúc đó trường nầy mới thành lập sau Cao Thắng cho nên việc thi tuyển dễ dàng hơn Nhìn bộ điệu Sơn hí hửng khoe khoang đi tới đi lui khi mặc thử bộ đồ kaki xanh đồng phục ai cũng tức cười, Vân nghe ngóng được tin tức ở đâu rỉ tai cho tôi biết
           _"Thằng đó học dốt, làm biếng ham chơi dễ gì nó đậu, nghe đâu ba nó khoe anh nó làm xưởng Ba Son quen biết gởi gấm cho nó cho nên "chó ngáp phải ruồi" !! "
          Tôi  bật cười khi nghe Vân nói, nhưng ngẫm lại cũng có lý, và tức cười vì nhớ lý do thù dai của Vân với Sơn Lào.....Ấm ức vì cứ bị nạt nộ và áp đảo của hai "bà chằn", cho nên có một hôm tôi đứng chờ Vân cùng đi chợ, Sơn rề qua nói nhỏ với tôi :
          _" Bà Mai , tui tức con nhỏ nầy lắm, hôm nay bà chứng kiến tôi "trị" cho nó chừa, bà làm thinh nha "   
          Tôi còn đang ngơ ngác chưa đoán ra thì Vân xách giỏ trong nhà di ra, Sơn lén lấy một cành cây khô nhỏ xù xì nhân lúc Vân lo nói , Sơn thảy nhẹ vào người Vân..... Đang vui vẻ cười nói tự nhiên Vân giựt mình nhảy tưng tưng vừa la vừa muốn khóc hỏi Sơn cái gì vậy, Sơn giả bộ nhìn sau lưng Vân và nói:
           _" Có con thằn lằn đang bám vào ống quần của bà"
          Thế là Vân càng sợ hơn phát khóc kêu Sơn phủi dùm,
          Sơn nói :
           _ " Không được nó bám chặt , bà nhảy mà nó còn không rớt xuống , chỉ có nước  bà tuột quần giũ nó mới rớt"
          Vừa nói Sơn vừa nháy mắt với tôi...., bẩm sinh tôi cũng sợ thằn lằn cho nên cũng không dám phủi và cũng tưởng là con thằn lằn thiệt, sợ quá chỉ biết nhìn Vân mà cười vì thái độ sợ sệt của Vân, nhưng thật là may, tôi còn bình tĩnh nói với Vân chạy nhanh vô phòng tắm mà giũ vì tôi thấy lúc đó do sợ quá Vân có thể sexy 50% để rũ bỏ con vật "ghê gớm" kia.....!! khi Sau khi phát hiện ra đó chỉ là một cành cây khô, Vân liền quăng giỏ rượt đánh Sơn, nhưng Sơn nhanh nhẩu thót lên cây mận vào nhà. Mỗi lần nhắc chuyện này Sơn cứ "cằn nhằn" tôi nhắc Vân làm chi.....

  Tuy là hãnh diện đậu vào trường công lập rồi sữa tướng đi cho ra vẻ người lớn, nhưng hè năm đó và Tết Sơn vẫn còn chơi tạt hình, tạt lon, đánh bài cào ăn hình với các em trai của tôi, thấy tụi nó còn nhỏ nên hay "ăn gian" lận bài dấu trong lưng quần, thua thì hốt chạy giả vờ nói "bà già" kêu , có lần thua , "sên non" ôm hết hình chạy về nhà, em trai út tôi khóc mếu máo chạy vô nhà mét , Tâm kể Sơn còn "thách cho mày mét chị mày tao không sợ...."Thương em , tôi chạy ra nhìn thấy Sơn cười hỉ hả dòm mấy em tôi.....Nhìn điệu bộ Sơn tức quá tôi chạy vội vô nhà rút cây chổi lông gà giấu sau lưng xăm xăm đến nhà Sơn, Sơn vẫn không đề phòng hất mặt cười cười, tới lúc thấy tôi cầm cây chổi nhào tới quất vô chân, sợ quá Sơn chạy tuốt vô nhà .....Lúc đó má Sơn ra hỏi_"Chuyện gì vậy , "gà mái đá gà cồ" hả ?"
          Sau khi biết chuyện bà la Sơn một trận còn tôi tức cười thầm nghĩ "gà trống tre thì có"..... Ấy vậy mà Sơn cũng không giận vài hôm sau lại qua chơi còn nói "Tui giỡn với tụi nó mà không ngờ bà dữ thiệt, may mà tui chạy kịp, nhưng cũng bị bà quất hai roi !"
 Năm lên đệ ngũ vì lo chuẩn bị cho năm đệ tứ, các em tôi cũng đi học tiểu học không còn chơi như trước, Sơn càng ra vẻ "đạo mạo" hơn, năm đó lớp tôi học nằm dãy sân thể thao, đường.........,buổi chiều tôi "quá giang" theo xe ba đi làm, cho nên đến trường hơi  sớm, tôi thường ngồi dựa bờ vách tường coi bài chờ bạn và cũng là chờ mở cổng, ngày đó học sinh đến trường đa số bằng xe đưa rước hay xe đạp, ít ai đi xe gắn máy, Sơn được anh Ba cho chiếc Cady nhỏ, chiều nào tôi cũng thấy Sơn chạy vòng vòng chung quanh trường....,.phía sau lưng Sơn trên cái yên nhỏ là một cái cặp to thật to không biết chứa cái gì bên trong, đã vậy còn ló ra cây thước bảng dài cũng thật dài.!... điều nầy tôi chỉ thấy ở Sơn , cho dù người ta học lớp cao cách mấy cũng chẳng ai "trang bị" như vậy , Vân hỏi đùa Sơn đi học hay đi dạy ?          Mỗi lần Sơn chạy ngang qua tôi vì tò mò nhìn, lại thấy Sơn cười cười ngã đầu chào, vì Sơn hơi lé cho nên tôi không biết Sơn nhìn ai  cũng cười cười cho ...lịch sự !! Cứ như vậy, Sơn chạy chung quanh hoài, mỗi lần thấy tôi ngước lên là lại chào !! Thật ...mõi cổ , vì vậy tôi quan sát chung quanh các bạn ngồi gần xem ai thật sự là người Sơn chào, thì thấy mọi người thản nhiên không ai để ý, tôi nghĩ thầm "cái thằng quỷ" nầy mới bây lớn bày đặt "o mèo" ", rồi cũng quên đi, cũng không kể cho hai đứa kia nghe vì tôi vốn ít nói

          Năm tháng qua, chúng tôi đều lớn lên, gia đình Ti dọn đi nơi khác, cây mận cũng không còn vì con nít càng ngày càng nhiều lại phá phách, má Sơn lớn tuổi , việc nhà giao cho con cái, bà cũng không còn sức khoẻ để "hù doạ" tụi nhỏ sau cơn bệnh nặng , gia đình Sơn chặt bỏ cây mận,....và tuy Sơn có hứa từ cái thuở ban đầu lò mò đến làm thân là hái mận cho tôi,  tôi cũng chưa bao giờ được nếm vị chua hay ngọt của cây mận ấy, có điều sau này, sau những buổi tối mệt mõi học bài chuẩn bị cho các kỳ thi, Sơn cứ suỵt suỵt hoặc húyt gió là Vân chạy ra nháy nhó chỉ qua nhà tôi , Vân biết ý thay quần áo qua rủ cười toe toét :
           _"Thằng Sơn Lào" rủ tụi mình đi ăn kìa....."
           Vì làm ra vẻ người lớn , lại nam nhi cho nên Sơn luôn giành trả tiền, tôi không chịu, Vân và em gái tôi ham vui cho nên xúi :
           _"Kệ nó cho chết cái thằng "làm le"."
           Tôi ngại nói :
           _"Hai đứa bây đi ta ở nhà xem truyện lười lắm"
           Vân và em tôi nhất định kéo tôi ngồi dậy, Vân nài nỉ :
           _"Nó biểu phải có bà mới vui.....bà đi cho tụi tui "ké" !..".
          Sau nầy tôi đoán trong nhà tuy là con giữa nhưng chỉ có mình Sơn học trường công lập lại làm ra vẻ cho nên anh chị thương cho tiền, vào thời đó cái gì cũng rẻ nên cũng không đến nỗi "bóc lột" Sơn....
         Tuổi trẻ qua mau, cuộc đời thay đổi mỗi đứa mỗi ngã, tôi vào Sư Phạm ra trường về Bạc Liêu, Vân và em gái tôi lên đại học vừa đi học vừa nấu cơm cho gia đình, Sơn vào Không quân ngành Kỹ thuật do không đủ chiều cao, mà lỗi nhiều nhất có lẻ vì cặp mắt hơi lé dù Sơn rất thích "bay", đơn vị của Sơn ở tận Huế xa xôi, hiếm khi mới gặp nhau, chúng tôi chỉ có cơ hội  "họp mặt" dịp hè, mỗi lần như vậy lại rủ nhau đi ăn tối, tôi và Sơn thay nhau "bao" hai bà chằn....Sơn vẫn gọi hai đứa nó như vậy, còn Vân và em gái tôi cũng cứ mày mày, tao tao......, riêng tôi không biết tại sao cho dù đã trưởng thành, nhưng mỗi khi nói chuyện với Sơn tôi vẫn thấy thấp thoáng chung quanh Sơn một cậu bé 10 tuổi tuột từ trên cây mận xuống chạy tới làm quen...., hay cái thằng nhỏ lí lắc trốn nhà mặc quần xà lỏn tai vắt điếu thuốc để chứng tỏ mình "người lớn"  muốn diễu cho vui.....

*****

           Ba tôi qua đời năm 1996, vì thân tình cả nhà Sơn đều đến viếng, do ba tôi tuy hiền lành nhưng ít nói và đàng hoàng, cho nên Sơn "ngán" ba tôi, thấy từ xa là đã cúi chào bác Năm thật sâu, Vân chọc :" lễ phép dữ bộ tập làm rễ cho quen hả ?".....Sơn cười nói : "Người ta đàng hoàng lễ phép chứ ai như bà với bà Anh, nhỏ hơn mà cứ mày mày tao tao....."nhưng Sơn vẫn không giận, và chúng tôi đều vui....
          Sơn có gia đình ở nơi khác,  ngày cúng 49 ngày của ba tôi Sơn nhớ tới viếng và đốt nhang, các em tôi nay tóc cũng đốm bạc, tụi nó có bạn bè, nhưng vẫn mời Sơn ở lại nhậu cho vui, em gái tôi còn bên đảo, Vân thì  có chồng định cư bên Mỹ....Sau khi hỏi thăm, chén chú chén anh vui vẻ, nhất là không có " hai bà chằn" kề bên như xưa Sơn bộc lộ cho các bạn em tôi về tôi, một nữ sinh Gia Long "ngon lành" nhứt xóm (vì ngày đó trong xóm chỉ có tôi học Gia Long, chị thứ năm kế Sơn nghe đâu thi 4,5 lần đều rớt !!) Và Sơn" tự khai báo" :
         _"Hồi đó chiều nào anh cũng canh bác Năm đưa bả đến trường, anh chạy xe vòng vòng chào bả , tiểu thư yểu điệu lắm đó......"
          Quả là một tin thật bất ngờ và tức cười !! Vì cái tính lí lắc, vì đôi mắt của Sơn....tôi không bao giờ nghĩ người Sơn muốn chào lại là........mình !!.Tôi hỏi gặn Sơn : "Thật không đó ?", vẫn y như xưa Sơn giơ tay thề "Láo chết đi" .....Và tôi lại nhớ hình ảnh thằng con trai nhỏ leo xuống từ cây mận chạy đến làm quen ngày xưa.....Mà cũng bùi ngùi cho người bạn nhỏ đầu tiên ngày nào của chị em tôi .Cá tính của chúng tôi vẫn vậy, thân tình còn đó, có chăng những vui vẻ nông nổi của tuổi thơ ngây ngày nào không bao giờ trở lại !!...
          Không biết do men  rượu hay do sự bộc bạch bất ngờ của Sơn, bỗng nhiên cả bàn đều im lặng, nhìn ra cửa ngõ tôi  như thấy lại thằng con trai nhỏ tên Sơn ngày nào đang lấp ló nhìn tôi gọi "Ấy ơi....."........
NM Phan thị Ngọc Diệp